Kromatik ölçek

Diziler, müzikal diyatonik modlarla birlikte yalnızca müziğin yapısının anlaşılmasına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda müzisyenin becerilerinin gelişmesine de katkıda bulunur. Gamların yapısını ve kompozisyonunu anlamak, herhangi bir notada özgür doğaçlamaya izin verir (sonuçta, gamdaki sesleri bilerek asla kaçırmazsınız) ve aynı zamanda müzisyenin el ve parmaklarının maharetini geliştirmek için bir araç görevi görür.Her gam açıklamalar, diyagramlar, gelen notaların ve aralıkların kompozisyonunun bir göstergesi, onu herhangi bir tuşa aktarmaya yardımcı olacak şekilde eşlik eder. Her skalaya, çeşitli gamların seslerindeki farklılıkları yakalamaya yardımcı olan bir ses örneği eşlik eder. Müzik teorisi açısından bakıldığında gam, herhangi bir uzunlukta yukarı veya aşağı hareket eden bir gamdır. Ölçeğin basamakları her zaman birbirinden belirli bir mesafede bulunur ve bir bütün veya yarım ton oluşturur. Teorik olarak ölçek sonsuz olabilir, ancak ev içi müzik uygulamalarında bir veya daha fazla oktavda daha kısa versiyonlar kullanılır. Yapım ilkelerine göre teraziler iki ana türe ayrılır: majör ve minör. Ölçeğin anahtarı ve biçimi (doğal, harmonik) ne olursa olsun, diyatonik ölçeklerdeki sesler arasındaki mesafe genellikle aşağıdaki şemalara karşılık gelir:

• Büyük bir ölçek için – ton, ton, yarım ton, ton, ton, ton, yarım ton;

Seslerin büyük bir düzende düzenlenmesi ilkesi

• Minör dizi için – ton, yarım ton, ton, ton, yarım ton, ton, ton;

Seslerin küçük ölçekte düzenlenmesi ilkesi

Ayrıca üçüncü, özel bir ölçek türü de vardır; sesler arasındaki mesafenin her zaman yarım ton olduğu kromatik ölçekler.

Seslerin kromatik ölçekte düzenlenmesi ilkesi

Kromatik ölçekler

Kromatik skalaların öğrenilmesi kolaydır - sesler arasındaki aralık yarım tondur ve skalanın kendisi majör veya minör skalaya göre oluşturulur. Bu durumda gama hem yukarıya (artan gama) hem de aşağıya (azalan gama) hareket edebilir.

Artan kromatik ölçek C

Kromatik ölçek C (C), artan

Artan kromatik ölçekte, ölçek yukarı doğru hareket eder ve ölçek, oktav içindeki tüm sesleri (tonlar ve yarım tonlar) içerir.

Kromatik artan ölçeğin yapısı

• C;
• Do diyez;
• Tekrar;
• D keskin;
• Mi;
• Fa;
• F keskin;
• Tuz;
• Sol keskin;
• A;
• Keskin;
• Si;
• C.

Azalan kromatik ölçek C
Kromatik ölçek C (C), azalan

Azalan bir ölçek aynı zamanda bir oktav (iki, üç veya daha fazla oktav) içindeki tüm sesleri içerir, ancak hareket aşağı doğrudur.

Kromatik azalan ölçek C'nin yapısı

• C;
• Si;
• B-düz;
• A;
• Düz;
• Tuz;
• G düz;
• Fa;
• Mi;
• E-düz;
• Tekrar;
• D-düz;
• C.

Piyano ve klavyeler için doğal diyatonik ölçekler

Yarım tonlar üzerine kurulu kromatik dizilerin aksine, diyatonik ölçekler 2-3 tam tonu yarım tonlarla değiştirir ve her zaman yedi adımdan oluşur (yedi ses + son ses).

Doğal majör / Doğal ölçek C majör (İyon modu)

C majör gam (İyon modu)

Çocukluğundan beri herkesin bildiği yedi notadan oluşan temel gam.
Tüm müzik teorisi doğal majör gam etrafında inşa edilmiştir. İçerisinde yer alan önemli üçlüler sayesinde kulağa kolay ve eğlenceli geliyor.

İnşaat prensibi

Ton, ton, yarım ton, ton, ton, ton, yarım ton

Büyük ölçekli yapı

• C – tonik (I derece, ölçeğin temel tonu);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• E – medyan (III derece);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• A – alt orta dereceli (VI derecesi);
• B – artan giriş sesi (VII derece).

Doğal minör / Doğal ölçek C minör (Aeolian modu)

Do minör gam (Aeolian modu)

Küçük dizilerin üç çeşidi arasında Aeolian modu (doğal minör) en yaygın olanıdır. Tuhaflığı, küçük skalanın sesine karakteristik bir hüzün ve koyu bir gölge veren küçük üçlülerin dahil edilmesidir.

İnşaat prensibi

• Ton, yarım ton, ton, ton, yarım ton, ton, ton;
• Doğal minör gamın yapısı;
• C – tonik (I derece, ölçeğin temel tonu);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• Eb – medyan (III dereceyi düşürdü);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• Ab – submediant (düşük VI derecesi);
• Bb – artan bir giriş sesi (Alçaltılmış VII derece).

Harmonik ölçekler

Harmonik majör / Harmonik ölçek C majör

C majör gam, harmonik

Majör harmonik mod, altıncı derecenin alçaltıldığı (A-bemol) doğal majör skalanın bir varyasyonudur. Bu değişiklik, büyük ölçeğin küçük ölçeklere benzer aralıklar kullanmasına olanak tanır.

İnşaat prensibi

Ton, ton, yarım ton, ton, yarım ton, seskiton, yarım ton

Büyük ölçekli yapı

• C – tonik (I derece, ölçeğin temel tonu);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• E – medyan (III derece);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• Ab – submediant (düşük VI derecesi);
• B – artan giriş sesi (VII derece).

Harmonik minör / Harmonik skala C minör

Skala C minör, harmonik
Majör-minör skala, minör skalanın yükseltilmiş yedinci dereceye sahip bir çeşididir (not B). Bu yükseltilmiş yedinci derecenin eklenmesi, harmonik minöre özel bir ses tonu vererek sesini daha parlak ve daha etkileyici hale getirir. Bu teknik ayrıca, müziğe daha ilginç bir ses ve armonik çeşitlilik kazandıran, minör tonun karakteristik aralıklarını majör moda yerleştirmenize de olanak tanır.

Majör minör, yedinci derecenin yükseltildiği doğal minörün bir varyasyonudur (B notu). 7. derecenin bu yükselişi bir giriş tonu hissi yaratır ve majör aralıkları minör tonlara dahil etme olasılığını açar. Bu müzik tekniği, küçük melodilere daha hafif ve daha parlak bir karakter kazandırır ve seslerini ek armonilerle zenginleştirir.

İnşaat prensibi

Ton, yarım ton, ton, ton, yarım ton, seskiton, yarım ton.

Harmonik küçük ölçeğin yapısı

• C – tonik (I derece, ölçeğin temel tonu);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• Eb – medyan (III dereceyi düşürdü);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• Ab – submediant (düşük VI derecesi);
• B – artan giriş sesi (VII derece).

Melodik ölçekler

Melodik ölçekler

Melodik majör / Melodik gam C majör

C majör ölçeği, melodik

Melodik majör, doğal majörün nadir bir çeşididir; özelliği, gamın sesinin hareket yönüne bağlı olarak değişmesidir. Melodik majörü tek başına dinlerseniz doğal minöre benzer.

Melodik majörün tam versiyonu, artan ve azalan bir ölçeğin sırayla çalınmasını içerir. Müzisyen yukarı doğru hareket ederken doğal majör çalar ve aşağı doğru hareket ederken doğal majörün altıncı ve yedinci derecelerini düşürür. Bu nedenle melodik majör ancak gam aşağı doğru hareket ettirilerek çalınabilir.

Yapım prensibi
Ton, ton, yarım ton, ton, yarım ton, ton, ton.
Doğal küçük ölçeğin yapısı

• C – tonik (I derece, ölçeğin temel tonu);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• E – medyan (III derece);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• Ab – submediant (düşük VI derecesi);
• Bb – artan bir giriş sesi (Alçaltılmış VII derece).

Melodik minör / Melodik gam C minör

C minör ölçeği, melodik

Ana versiyonu gibi melodik minör de ölçeğin hareket ettiği yöne bağlı olarak karakterini değiştirir.
Aynı zamanda caz minör olarak da adlandırılır. Melodik minörün tam versiyonunda, yukarı doğru hareket ederken melodik minör çalınır ve aşağıya doğru hareket ederken doğal minör çalınır.

Yapım prensibi
Ton, yarım ton, ton, ton, ton, ton, yarım ton.
Melodik minör ölçeğin yapısı

• C – tonik (I derece, ölçeğin temel tonu);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• Eb – medyan (III dereceyi düşürdü);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• A – alt orta dereceli (VI derecesi);
• B – artan giriş sesi (VII derece).

Pentatonik ölçekler

Pentatonik majör / Pentatonik ölçek C majör

Majör pentatonik dizi, IV ve VII. dereceler hariç, doğal majör ölçeğin tüm seslerinden oluşur.
Yapım prensibi
Bir buçuk ton, ton, ton, bir buçuk ton, ton.
Pentatonik majör ölçeğin yapısı.

• C – tonik (I derece, ölçeğin temel tonu);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• E – medyan (III derece);
• E – medyan (III derece);
• A – submediant (VI derece).

Pentatonik minör / Pentatonik dizi C minör

Pentatonik dizi C minör

Minör pentatonik skala, II ve VI derecelerinin çıkarıldığı doğal C minör skaladır.
İnşaat prensibi

• Bir buçuk ton, ton, ton, bir buçuk ton, ton;
• Pentatonik minör skalanın yapısı;
• C – tonik (I derece, ölçeğin temel tonu);
• Eb – medyan (III dereceyi düşürdü);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• Bb – artan bir giriş sesi (Alçaltılmış VII derece).

Piyano ve klavyeler için Blues ölçekleri

Do majör Blues skalası

Blues majör gamı, ek seslerin eklendiği majör bir pentatonik gamdır.

İnşaat prensibi

Bir buçuk ton, ton, yarım ton, yarım ton, bir buçuk ton, ton.

Başlıca blues skala yapısı

• C – tonik (I derece, ölçeğin temel tonu);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• Eb – medyan (III dereceyi düşürdü);
• E – medyan (III derece);
• G – baskın (V derecesi);
• A – submediant (VI derece).

Do minörde Blues skalası

Minör blues skalası, minör pentatonik skalanın birkaç ekstra nota eklenmiş bir çeşididir.
Bu müzikal desen, gitar soloları yazmak ve melodik çizgiler oluşturmak için en yaygın seçimlerden biridir. Blues minör skalası blues, rock, metal ve diğer birçok müzik türünde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Yapım prensibi
Bir buçuk ton, ton, yarım ton, yarım ton, bir buçuk ton, ton.
Minör Blues Skalası Yapısı

• C – tonik (I derece, ölçeğin temel tonu);
• Eb – medyan (III dereceyi düşürdü);
• F – alt baskın (IV aşama);
• Gb – baskın (düşürülmüş V derecesi);
• G – baskın (V derecesi);
• Bb – artan bir giriş sesi (Alçaltılmış VII derece). Halk müziğinin diyatonik modları.

1937'de Sovyet müzikolog Yu.N. Tyulin, geleneksel ve halk melodilerinde var olan dizilerin özelliklerini tanımlamak için "halk müziğinin diyatonik modları" (veya "doğal modlar") terimini tanıttı. Ancak ulusal uygulama dışında “halk müziği makamları” veya “doğal makamlar” terimi kullanılmamakta, bunun yerine “diyatonik makamlar” terimi daha sık kullanılmaktadır.

Diyatonik mod

Bu mod, adını Antik Yunan bölgesinde yaşayan Dorlar olarak bilinen kabilelerden birinden alır. Bu modun kullanımı antik ve ortaçağ müziğinde yaygındı ve antik Yunanlılar onu cesaret ve ciddiyet sembolü olarak görüyorlardı. Dorian modu majör skalanın ikinci modudur. Doğal minöre benzer, ancak ilave bir majör VI derecesi içerir (not A).

İnşaat prensibi

Ton, yarım ton, ton, ton, ton, yarım ton, ton.

Dorian modunun yapısı

• C – tonik (I aşaması, temel ton);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• Eb – medyan (III dereceyi düşürdü);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• A – alt orta dereceli (VI derecesi);
• Bb artan bir giriş sesidir (düşük VII derece).

Frig modu

Frig tarzı da antik çağda ve Orta Çağ'da oldukça popülerdi. Dor modunun aksine, Frig modu eski Yunanlılar tarafından şarap tanrısı Dionysos ile ilişkilendirilerek ona bir havailik niteliği kazandırıyordu. Bu mod majör skalanın üçüncü modudur. Koyu tonu, birinci ve ikinci adımlar arasındaki yarı tonla elde edilir.

İnşaat prensibi

Yarım ton, ton, ton, ton, yarım ton, ton, ton.

Frig modunun yapısı

• C – tonik (I derece, temel ton);
• Db – azalan giriş sesi (düşürülmüş II derece);
• Eb – medyan (III dereceyi düşürdü);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• Ab – submediant (düşük VI derecesi);
• Bb – artan bir giriş sesi (Alçaltılmış VII derece).

Frig baskın modu

Frig baskın modu sıradan Frig moduna benzer, ancak burada vurgu III derecedir. Ses karanlık, hatta egzotik.

İnşaat prensibi

Yarım ton, seskiton, yarım ton, ton, yarım ton, ton.

Frig baskın modunun yapısı

• C – tonik (I derece, temel ton);
• Db – azalan giriş sesi (düşürülmüş II derece);
• E – medyan (III derece);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• Ab – submediant (düşük VI derecesi);
• Bb – artan bir giriş sesi (Alçaltılmış VII derece).

Lidya modu

İnşaat prensibi

Ton, ton, ton, yarım ton, ton, ton, yarım ton.

Lidya modunun yapısı

• C – tonik (I derece, temel ton);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• E – medyan (III derece);
• F# – alt baskın (düşürülmüş IV derecesi);
• G – baskın (V derecesi);
• A – alt orta dereceli (VI derecesi);
• B – artan giriş sesi (VII derece).

Mixolydian modu

Majör skalanın beşinci modu, doğal majör skalaya benzer. Aradaki fark, doğal minörden gelen VII derecesinin kullanımında yatmaktadır (not B-bemol).

İnşaat prensibi

Ton, ton, yarım ton, ton, ton, yarım ton, ton.

Ton, ton, yarım ton, ton, ton, yarım ton, ton.

• C – tonik (I derece, temel ton);
• D – azalan giriş sesi (II derece);
• E – medyan (III derece);
• F – alt baskın (IV aşama);
• G – baskın (V derecesi);
• A – alt orta dereceli (VI derecesi);
• Bb – artan bir giriş sesi (Alçaltılmış VII derece).

Locrian modu

Majör skalanın yedinci modu.
Sesi majör veya minör olarak adlandırılamayan en nadir mod. Sesin belirsizliği V derecesi – G-bemol notası – nedeniyle ortaya çıkar. İnşaat prensibi

Yarım ton, ton, ton, yarım ton, ton, ton.

Locrian modunun yapısı

• C – tonik (I derece, temel ton);
• Db – azalan giriş sesi (düşürülmüş II derece);
• Eb – medyan (III dereceyi düşürdü);
• F – alt baskın (IV aşama);
• Gb – baskın (düşürülmüş V derecesi);
• Ab – submediant (düşük VI derecesi);
• Bb – artan bir giriş sesi (Alçaltılmış VII derece).